BitTorrent

BitTorrent’e Giriş

BitTorrent, kullanıcıların merkezi bir sunucuya güvenmeden büyük dosyaları dağıtmasına ve indirmesine olanak tanıyan eşler arası bir dosya paylaşım protokolüdür. Bunun yerine, dosya fragman adı verilen daha küçük parçalara bölünür ve eşler arası bilgisayarlardan oluşan dağıtılmış bir ağ üzerinden dağıtılır. Bir kullanıcı bir dosyayı indirmek istediğinde, birden fazla P2P bilgisayarından birden fazla parça alır ve daha sonra orijinal dosyayı elde etmek için bunları yeniden birleştirir. Bu dağıtılmış doğa, BitTorrent’i büyük dosyaları paylaşmak için çok kolay ve verimli hale getirir.

BitTorrent (BTT) hangi sorunları çözer?

BitTorrent (BTT), internetin evriminde temel bir sorunu çözen temel bir yeniliktir: internet, tek bir yönetim organı olmayan, bunun yerine birbirine bağlı bir dizi sistem aracılığıyla işleyen merkezi olmayan bir mucizedir. Aralık 1995’te 16 milyon olan internet kullanıcı sayısı 2020 itibariyle 4,7 milyarın üzerine çıkmıştır. Geçen yıldan bu yana günde 900.000 yeni kullanıcının katlanarak artması, talepteki patlamanın interneti tıkama ve milyarlarca dolarlık küresel geliri yok etme tehdidi altında olduğunu göstermektedir.

Bu bağlamda BitTorrent, internette dağıtık dosya paylaşımını optimize etmek için önde gelen çözüm olarak ortaya çıkmıştır. BitTorrent’in önemi, özellikle büyük dosyaları dağıtması ve bunlardan para kazanması gereken yayıncılar için açıktır. Bu şirketler BitTorrent protokolünü kullanarak içeriği daha düşük maliyetle dağıtabilir ve bu avantajları topluluğun geri kalanına aktarabilir. İçerik indirme ve paylaşma maliyetinin düşürülmesi, doğal olarak son kullanıcılar için içerik satın alma maliyetini de düşürmektedir. Bu şekilde BitTorrent sadece internet altyapısı üzerindeki yükü azaltmakla kalmaz, aynı zamanda dijital içeriğe erişimi demokratikleştirerek tüm küresel internet topluluğu için daha uygun hale getirir.

BitTorrent’in Tarihçesi

BitTorrent protokolü 2001 yılında programcı Bram Cohen tarafından popüler içerik dağıtan web sitelerindeki bant genişliği yükünü azaltmak için geliştirildi. İlk istemci Temmuz 2001’de piyasaya sürüldü. BitTorrent, pahalı altyapıya ihtiyaç duymadan büyük film, müzik ve yazılım dosyalarının dağıtımına izin verdiği için hızla popülerlik kazandı.

En önemli dönüm noktalarından biri, 2002 yılında Linux dağıtımcılarının yazılımlarını dağıtmak için BitTorrent’i kullanmaya başlaması ve 2004 yılında protokolden reklam yoluyla para kazanmak için BitTorrent Inc. şirketinin kurulmasıydı. 2009 yılında BitTorrent, tüm internet trafiğinin %27 ila %55’ini oluşturmuştur. Popülerliğine rağmen BitTorrent, aşağıda tartışacağımız korsanlıkla ilgili yasal soruları da gündeme getirmektedir.

BitTorrent nasıl çalışır?

BitTorrent’in ana yeniliği, dosyaları birden fazla kullanıcı tarafından aynı anda aktarılabilecek daha küçük parçalara bölmesidir. Bu, bant genişliği yükünün ağ boyunca dağıtılmasını sağlar.

Başlangıçta, merkezi bir izleyici dosyaların dağıtımını koordine eder. Bir kullanıcı bir dosyayı paylaşmak istediğinde, paylaşılan dosya hakkında meta veriler ve izleyici hakkında bilgiler içeren bir .torrent dosyası oluşturur. Dosyayı indirmek için kullanıcı, paylaşılan dosyanın hangi eşte olduğunu söyleyen izleyiciye bağlanır. İndirme istemcisi daha sonra paylaşılan dosyanın farklı parçalarını farklı eşlerden talep eder. Ayrıca bir eşin dosyanın tamamına sahip olması durumunda dosyanın parçalarını yeniden dağıtabilir.

Birden fazla eşten yapılan bu paralel indirme, BitTorrent’in merkezi bir sunucuya kıyasla çok hızlı çalışmasını sağlar. Sürüde ne kadar çok eş varsa, indirme o kadar hızlı olur. BitTorrent’in dağıtık yapısı verimli ölçeklenebilirlik sağlar.

BitTorrent popülerliği ve kullanımı

En parlak döneminde BitTorrent, tüm internet trafiğinin büyük bir bölümünü oluşturuyordu. BitTorrent’in popülaritesi Netflix gibi yasal yayın hizmetlerinin yükselişiyle azalmış olsa da, günümüzde hala yaygın olarak kullanılmaktadır.

Popülerliğinin ana nedenleri şunlardır

• Büyük dosyaların düşük maliyetle verimli dağıtımı
• Yasal olarak mevcut olmayan içeriğe erişim
• Yüksek paralel indirme hızları
• Sınırsız içerik paylaşımı.

BitTorrent yasadışı dosya paylaşımını kolaylaştırırken, Linux ISO’ları, yazılım güncellemeleri, bağımsız müzik, filmler ve daha fazlası gibi resmi içerik dağıtımı gibi birçok meşru amaç için de kullanılmaktadır.

BitTorrent ile ilgili yasal sorunlar

BitTorrent dosyaları verimli bir şekilde dağıtabilse de, yasal ve yasadışı kullanımlar arasında ayrım yapmaz. Hukuk camiasından gelen ana eleştirilerden biri, BitTorrent’in telif hakkıyla korunan materyallerin yanlışlıkla korsanlığına izin vermesidir.

Filmler, müzik, TV şovları ve yazılımlar genellikle izinsiz olarak dağıtılmaktadır. BitTorrent aracılığıyla paylaşılan yasadışı materyal miktarı şaşırtıcıdır. Korsan içerik barındıran izleyicileri engellemek için çeşitli girişimler olmuştur.

Telif hakkıyla korunan dosyaları ödeme yapmadan indiren BitTorrent kullanıcıları, içerik oluşturucuların çalışmaları için ödeme almalarını engellemektedir. Ancak araştırmalar, BitTorrent korsanlığının ağızdan ağıza yayılma yoluyla meşru tüketimi de teşvik ettiğini göstermiştir. BitTorrent korsanlığının satışlar üzerindeki etkisi karmaşık ve tartışmalı olmaya devam ediyor.

Masayoshi Son ve vakfı

Masayoshi Son Çinli bir teknoloji girişimcisi ve interneti merkezsizleştirmeyi amaçlayan bir blok zinciri platformu olan Tron ‘un kurucusu. Payo gibi girişimlerin başarısının ardından 2017 yılında Tron Vakfı’nı kurdu.

Son, 2017’nin sonlarında Ethereum’a rakip olarak Tron blok zincirini başlatmak ve finanse etmek için bir ICO aracılığıyla 70 milyon dolar topladı. Tron’un amacı merkezi olmayan uygulamalar ve akıllı sözleşmeler yaratmaktır.

2018 yılında Tron, popüler protokole merkezsizleştirme özellikleri eklemek için BitTorrent’in arkasındaki şirketi satın aldı. Bu satın alma, BitTorrent’in blok zinciri yetenekleri eklemesinin önünü açtı.

BitTorrent Token (BTT).

2019 yılında Tron Vakfı, Tron blok zinciri üzerine inşa edilmiş bir TRC-10 yardımcı program belirteci olan BitTorrent belirtecini piyasaya sürdü. BTT belirteci, BitTorrent kullanıcılarının daha iyi yükleme ve indirme performansı karşılığında değer aktarmasına olanak sağlamak için tasarlanmıştır.

Örneğin, kullanıcılar tokenizasyonu destekleyen BitTorrent istemcilerinde daha yüksek indirme hızları elde etmek için BTT’yi kullanabilirler. Kullanıcılar swarm kaynaklarını sağlayarak ve bunlara katkıda bulunarak BTT kazanırlar.

BTT tokenı, P2P BitTorrent dosya paylaşım modeline merkezi olmayan teşvikler sağlamak üzere tasarlanmıştır. Tron, 2019’un başlarında BTT için bir ICO düzenledi ve 15 dakika içinde 7,2 milyon dolar topladı. Toplanan miktar 99 milyar BTT ile sınırlandırıldı.

BitTorrent’in artıları ve eksileri

Artıları

• Büyük dosyaların verimli dağıtımı.
• Parçalanma sayesinde yüksek indirme hızları.
• Azaltılmış altyapı maliyetleri.
• Merkezi olmayan mimari.
• Bilgiye demokratik erişim.

Dezavantajlar

• Korsanlığa izin verir ve bazen teşvik eder
• Güvenilmeyen kullanıcılardan dosya indirirken kötü amaçlı yazılım bulaşma riski
• Yasal gri alanlar ve telif hakkı sorunları
• Kripto para sorunları spekülasyonlara yol açıyor
• Tohumlama ödülleri dosya istiflemeyi teşvik edebilir

BitTorrent lehindeki ve aleyhindeki argümanlar eşit olarak bölünmüş durumda: BitTorrent inovasyonu teşvik ediyor ama aynı zamanda kaos da yaratıyor. Diğer birçok teknolojide olduğu gibi, bilginin demokratikleşmesinin olumsuz etkilerinin mantıklı politikalar ve düzenlemeler yoluyla azaltılması gerekmektedir.

BTT’nin geleceği

BTT tokeninin amacı, temel BitTorrent protokolünün ötesinde bir kripto-ekonomik teşvik katmanı oluşturmak olsa da, BTT’nin etkinliği ve benimsenmesi büyük ölçüde BitTorrent kullanıcıları için kullanışlılığına bağlı olacaktır.

BTT’nin benimsenmesi lehine çalışabilecek faktörler şunlardır

• Daha geniş bir BitTorrent istemci yelpazesi ile entegrasyon
• Yararlı ek özelliklerin ve belirteçlerin geliştirilmesi
• BitTorrent aracılığıyla yasal içerik dağıtımının artması
• Spekülasyon ve yatırımcı ilgisi tokenin değerini artırabilir.

Öte yandan, korsanla mücadele veya merkezi yayın platformlarının rekabeti gibi faktörler BTT’nin yayılmasını sınırlayabilir. Bu risklere rağmen BTT, blok zinciri ve eşler arası dosya paylaşımını birleştiren iddialı bir girişimdir. BitTorrent’in merkezi olmayan geleceği, kripto token deneyinin başarısına bağlıdır.